Có thể bạn chưa biết, máu được sản sinh chủ yếu ở tủy xương của bé, những năm đầu chỉ số huyết học của bé biến động nhiều do phát triển nhanh. Chính vì vậy, thiếu máu được coi là giảm khối hồng cầu hay lượng hemoblobin dưới giới hạn bình thường.
Có rất nhiều nguyên nhân gây thiếu máu ở bé cũng như người lớn như: Thiếu yếu tố tạo máu (thiếu sắtt, thiếu folat, thiếu đống, thiếu vitaminC, thiếu B6…Do suy tủy xương , do bệnh lý màng hồng cầu, tan máu hoặc chảy máu.
Thiếu sắt là loại thiếu dinh dưỡng phổ biến ở trẻ em. Nhu cầu sắt bé phải đảm bảo, cân bằng giữa việc hấp thu và đào thải sắt. Trẻ ra đời có một nguồn dự trữ sắt từ khi còn là bào thai, 5-6 tháng do sữa mẹ không đủ cung cấp đã phải sử dụng rồi, đến 6-12 tháng trẻ lớn rất nhanh lên nhu cầu sắt rất cao, với bé gái đến tuổi trưởng thành do có kinh nguyệt hoặc phụ nữ có thai nhu cầu sắt càng cao.
Nguyên nhân gây thiếu máu thiếu sắt ở trẻ
+ Do được cung cấp thiết: Sữa mẹ và sữa công thức đều cung cấp 1 lượng sắt ngang nhau nhưng sữa mẹ hấp thu được 40%, sữa công thức bé hấp thu chỉ được 10% nên bé uống sữa công thức thường thiếu sắt. Bé SDD, ít ăn thức ăn động vật (thực vật cung cấp 1%, động vật cung cấp 15-20% lượng sắt), trẻ đẻ non, nhẹ cân, sinh đôi thường thiếu sắt.
+ Do mất máu mãn tính, kí sinh trùng như giun, sán.
+ Nhu cầu sắt cao, do hấp thu sắt kém (rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, kém hấp thụ…).
Triệu trứng: Trẻ da xanh xao, niêm mạc nhợt, mệt mỏi, ít hoạt động, trẻ lớn hay chóng mặt , ù tai, hay thở gâp khi hoạt động mạnh. Thiếu máu kéo dài móng chân, móng tay trẻ nhợt, bẹt, lõm, có khía, dễ gãy.
Trẻ kém ăn, hay bị rối loạn tiêu hóa, khó nuốt. , giảm hấp thu ở ruột, chậm tăng cân, trẻ lớn khó tập trung học hành,trẻ giảm bền bỉ trong hoạt động, hay bị viêm nhiễm, lâu khỏi bệnh, đề kháng kém.
Tuy nhiên ngoài triệu chứng căn cứ cả vào các xét nghiệm máu khi biểu hiện chưa rõ rệt thì mới được bổ sung sắt.
Điều trị trẻ thiếu máu do thiếu sắt
+ Cho bé bú hoàn toàn 6 tháng, nếu ăn sữa công thức thì nên chọn sữa công thức có bổ sung sắt ( 12mg/l ) đến khi trẻ 1 tuổi.
+ Tẩy giun sán định kỳ.
+ Ăn chế độ ăn nguồn gốc động vật, tăng cường thức ăn làm tăng hấp thu sắt như: vitamin C, thịt, cá, .
+ Bổ sung sắt cho bé thiếu cân
Lưu ý khi bổ sung sắt giúp bé thiếu máu :
– Không được bổ sung sắt khi bé đang viêm nhiễm, sốt.
– Chỉ bổ sung khi bé thiếu máu do thiếu sắt.
– Uống cách xa canxi khi cùng bổ sung một ngày.
– Cho uống chế phẩm sắt 2 vì dễ hấp thu như sắt sunfat, sắt gluconate…tốt nhất là dạng siro, mà nếu mẹ nào có điều kiện tốt nhất dùng dạng sắt nhỏ giọt là hợp lý nhất và dễ chia liều, bé dễ uống, ít táo bón.
– Tiêm sắt khi bé không chịu uống hoặc truyền máu khi thiếu máu nặng theo chỉ định bác sĩ.
– Điều trị dứt điểm những bệnh đường tiêu hóa, hoặc gây chảy máu vì nếu không có bổ sung sắt cũng không giải quyết được vấn đề gì. Nhất là những bé trào ngược.
Hy vọng những thông tin bổ ích trên đây giúp bạn có thêm kiến thức trong việc lựa chọn phương pháp điều trị cho trẻ!